«چشمه نور» آزمایشگاهی به وسعت استادیوم فوتبال در یک قدمی قزوین

ملت ما ــ عطیه سادات سیدمحسنی: «چشمه نور» با شنیدن این عبارت ، احتمالا شما یک منبع نورپرقدرت مثل پروژکتور یا حتی یک لوستر را ممکن است در ذهنتان مجسم کنید یا آنکه تصور کنید که این یک اصطلاح عرفانی است و یا شاید هم یک مکان تفریحی زیبا و پرنور از آن ها که در کارتون های کودکی امان دیده ایم اما مکانی به وسعت یک استادیوم فوتبال که دورتادور آن آزمایشگاه های مختلف تعبیه شده دورترین تصویری است که با شنیدن این اصطلاح ممکن است به ذهنتان برسد، اما اینجا منظورما همان استادیوم است ، بله ، نه تنها واقعیت دارد که کلنگ این پروژه به صورت جدی از 10 سال پیش در ایران زده شده است.

یک ابر آزمایشگاه در حد ملی«چشمه نور» یک ابر آزمایشگاه ملی است که می‌تواند پیشران مهمی برای توسعه علمی کشور باشد، طرح ملی چشمه نور زمینه ای را فراهم می‌کند تا پژوهشگران در حوزه‌های مختلف بتوانند از آن برای پیشبرد اهداف علمی استفاده کنند و مسیر اجرای تحقیقات رشته‌های مختلف را برای محققان هموار می کند، این جملات را رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور درباره این ابرطرح‌ ملی در حوزه دانش می گوید که سبب شده تا ابرپروژه چشمه نور این روزها در صدر اخبار علم و فناوری کشور جا خوش کند.

چشمه نور چیست؟

عملکرد طرح چشمه نور با درس چشمه نور که در کتاب علوم به دانش آموزان آموزش داده می شود شباهت دارد اما تفاوت این طرح در ابعاد بسیار کلان تر آن نمایان می شود.

اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم چشمه نور ساخت آزمایشگاهی با رفتاری مشابه میکروسکوپ الکترونی است که به ما کمک می کند تا بتوانیم تصاویر و نحوه فرآیندهای مختلف واکنش های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی را با جزئیات بسیار دقیق مورد بررسی قرار دهیم، دلیل نام گذاری این ابر پروژه نیز تولید تابش فوتونی شدید است.

به گفته مسوول راه اندازی مرکز نوآوری چشمه نور ایران ، مدل کاری چشمه نور شتاب دادن الکترون ها است به این صورت که حرکت الکترون ها را به میزان سرعت نور می رسانند و با تحریک آن، نوری میلیون ها برابر درخشنده تر از خورشید ساطع می شود که به وسیله آن می توان داخل بسیاری از اجسام و ناشناخته های جهان هستی را مورد شناسایی قرار داد.

کدام کشورها دارند؟

کشورهای توسعه یافته دنیا از جمله آمریکا، چین، روسیه، فرانسه، آلمان، ژاپن، تایوان، تایلند، برزیل و کانادا بیش از 2 دستگاه از آزمایشگاه چشمه نور دارند.

در نبود این آزمایشگاه ، دانشمندان ایرانی برای انجام تحقیقات خود به کشورهایی همچون اسپانیا سفر می کردند تا تحقیقات خود را به سرانجام برسانند اما با تکمیل و بومی سازی این ابر پروژه در آینده ای نه چندان دور، آنها نه تنها تحقیقات خود را درداخل کشور انجام می دهند بلکه ایران به عنوان اولین کشور سازنده این شتابدهنده در منطقه، از دانشمندان سایر کشورها میزبانی کرده و ارز زیادی از این طریق حاصل می شود.

درچه حوزه هایی کاربرد دارد؟

صادقی پناه معاون فنی و علمی طرح کلان ملی چشمه نور، کاربردهای این طرح را در زمینه های مختلفی از جمله پزشکی و داروسازی، نفت، گاز و پتروشیمی، باستان شناسی، نانو، خودروسازی، دفاعی و هوافضا، صنایع غذایی، صنایع متالورژی، صنایع کشاورزی، صنایع آب و برق، صنایع الکترونیک، صنایع سرامیک، صنایع پلیمر، معدن و صنایع معدنی برمی شمرد.

او کاربرد اصلی این ماشین در صنایع مختلف را آنالیز کردن مولکول دارو، آنالیز مشخصات و ساختار مولکولی آلیاژ بدنه هواپیما، ارزیابی کاتالیست های خودرو، تحلیل سوخت هواپیما و فعل و انفعالات موتور و در نهایت کمک به ارتقا کیفی صنایع مختلف بیان می کند.

این طرح اقتدار آفرین ملی و عملی در استان قزوین و در زمینی به مساحت 50هکتار توسعه می‌یابد که فقط مساحت ساختمان اصلی شتابگر ملی 46هزارو500مترمربع و زیربنای کل ساختمان‌ها 71هزار مترمربع است و قطر آن چیزی حدود 280متر خواهد بود علت اختصاص این وسعت، آن است که کوچکترین لرزه‌‌‌هایی که در محیط اطراف اجرا شود بر روی کیفیت تابش خروجی و آن استفاده‌ای که کاربر قرار است از این تابش داشته باشد اثرگذاری خواهد داشت.

این ابر پروژه دارای 10 آزمایشگاه تخصصی در زمینه های الکترونیک، بسامد رادیویی، اندازه گیری مغناطیسی، کارگاه خلا و مکانیک است که با اعتبار 30 میلیارد تومان احداث شده و در آینده ای نزدیک به بهره برداری می رسد.

انتهای پیام/